Datorren Ekainaren 21ean udara hasiko da, ikasle guztion urtatorik gogokoena. Oporrak, hondartza, eguzki goxoa....
Baina ba al dakizue nondik sortzen diren urtaroak eta zergaitik justu ekainaren 21 ean hasten den uda?
Ekainaren 21ean ipar hemisferioan udako solstizioa ospatzen da. Baina zer dakizue honi buruz? Zergatik sortzen da?
Nahiz eta gu ez konturatu, Lurra momentu oro mugitzen da. Ez hori bakarrik mugitu ez ezik, ziztu bizian mugitzen dela ere esan dezakegu! Baina gu ez gara konturatzen eta horregatik mende eta mendeetan zehar gure arbasoek gu munduko zentroa ginela eta geldi-geldi geundela uste izan zuten. Baina astronomoak konturatu ziren ez zegoela modurik zeruko gorputzen mugimenduak azaltzeko, Lurra bera mugitzen zela ondorioztatu gabe. Zeruari so eginez konturatu ziren Lurra bera mugitzen zela eta gainera, bi mugimendu zituela: bata bere inguruan biratuz; eta bestea, eguzkiaren inguruan. Mugimendu edo higidura horiek aztertuz zerbait gehiago ikasiko dugu. Eguzkiaren inguruan Lurrak egiten duen higidura ia borobila den orbita da. Mugimendu horri Translazio higidura deritzo eta 365 egun eta 6 orduan burutzen da; hau da, urtebetean. Iraupen horri horrela deitu ohi diogu. Sei ordu horiek, lau urterik behin baturik, bisurtearen 366. eguna osatzen dute.Translazio higidurak eta gorago aipaturiko biraketa ardatzaren
inklinazioak (23,5º) urtaroak sortzen dituzte.
Uda: ekainaren 21ean hasi eta irailaren 23an amaitzen da.Egunak oso luzeak dira eta eguzkitiko izpiak ia bertikalaklurreratzen dira Ipar hemisferiora. Hori dela eta uda dugu Iparhemisferioan. Ekainaren 21a udako solstizioa dugu eta urteko egunik luzeena.
SAIOA.DBH-3 LAGUNTZA GELAKO IKASLEA
