EUSKAL MITOLOGIA 5. mailako ikasleen eskutik

BASAJAUN

Bere izena dioen bezala, basoko jauna da.

Basajauna oso handia da eta ile luzea dauka. Basoan bizi da eta bere lana basoa eta natura zaintzea da eta ekaitza datorrenean, artzaiei abisatzen die oihuka.

Ardiek ere otsoengandik babesten ditu.

Lorena Johann Mayerli

GALTZAGORRIAK

Galtzagorriak oso txikiak, bizkorrak eta biziak dira. Praka gorriak dituzte eta buztana dute. Gernikan, Orozkon eta Bedian, Bizkai aldean aipatzen dira.

Onak  eta jostalariak dira.  Oso laguntzaileak dira eta lanak egiten laguntzen dute.

Eta gehienetan basoetan bizi dira.

Hilary, Ibissan, Luther eta Yeray

HERENSUGEA

Herensugea  mundu  osoko pertsonaia mitologikoa da. Euskal Herrian, herensugea oso handia, gorria edo berdea  da .Buru asko eta bi  adar dauzka. Sua botatzen du ahotik . Kobazuloetan bizi ohi da.

   Olatz, Lydiana eta Rocío

LAMIA

Emakumea da eta izaki mitologikoa da. Ibaiaren ertzean edo kobazuloetan bizi da.

Emakume polit baten gorputza dauka eta bere oinak ahatearenak dira. Ile luzea eta horia dauka eta ipurdi azpiraino heltzen zaio.

Opariak asko gustatzen zaizkio baina gehien gustatzen zaiona ilea orraztea da. Horretarako urrezko orrazia erabiltzen du.

Oso zintzoa da, janaria ematen badiozu laguntzen dizu. 

Orrazia lapurtzen badiozu haserretuko da. Oso lotsatia da; zuhaitzeen artean ezkutatzen da.

Rocío, Mayerli eta Yeray

MARI

Mari izaki mitologiko inportantena da pertsonaia mitologiko guztien jainkosa da eta.Bere izena da Mari baina Anbotoko dama deitzen zaio.

Euskal Herriko  koba-zuloetan bizi da eta nohizbehinka kobazulo batetik bestera joaten da , adibidez Anbototik (Bizkaia) Txindokira (Gipuzkoa).

Arropa politarekin joaten da.
Mari justua da.Onekin ona da  eta txarrekin txarra da.

                

                                          Johann, Lydiana eta Hilary.

TARTALO

Izaki erraldoia da eta kopetan begi bat dauka. Tartaloa oso itsusia da.

Tartalo aintzuloetan bizi da.

Oso gaiztoa da Tartalo, jendea jaten duelako eta jendeari lapurtzen diolako.

Munduko mitologian oso ezaguna da.

Tartalo oso maltzurra da eta jendeak beldur dio.

Ibissan, Olatz eta Lorena

URRIKO ESAERA ZAHARRA

"Asko balio du indarrak, gehiago buru azkarrak".

EUSKAL OLERKIAK II

IBAIA

  

      Kirmen Uribe, 2001

 

 

Garai batean ibaia zen hemen

baldosak eta bankuak dauden tokian.

Dozena bat ibai baino gehiago daude hiriaren azpian,

zaharrenei kasu eginez gero.

Orain langile auzo bateko plaza besterik ez da.

Eta hiru makal dira ibaiak hor

azpian jarraitzen duen seinale bakar.

 

Denok dugu barruan uhola dakarren ibai estali bat.

Ez badira beldurrak, damuak dira.

Ez badira zalantzak, ezinak.

 

Mendebal haizeak astintzen ditu makalak.

Nekez egiten du oinez jendeak.

Laugarren pisuan emakume nagusi bat

leihotik arropak botatzen ari da:

alkandora beltza bota du eta gona koadroduna

eta zetazko zapi horia eta galtzerdiak

eta herritik iritsi zen neguko egun hartan

soinean zeramatzan txarolezko zapata zuribeltzak.

Hegabera izoztuak ematen zuten bere oinek elurretan.

Haurrak arropen atzetik joan dira arineketan.

Ezkontzako soinekoa atera du azkenik,

makal batean pausatu da baldar,

txori pisuegi bat balitz bezala.

 

Zarata handi bat entzun da. Izutu egin dira oinezkoak.

Haizeak errotik atera du makaletako bat.

Zuhaitzaren erroek emakume nagusi baten eskua dirudite,

beste esku batek noiz laztanduko zain.